Ik vind het altijd mooi als er gespeeld wordt met de regels rondom boeken. Die zijn er natuurlijk niet. Er is geen wetboek waarin staat hoe een boek eruit moet zien en wat de inhoud ervan moet zijn. En toch is het zo dat de meeste boeken, zeker die voor volwassenen, gevuld zijn met enkel letters en verder niets. In de meeste gevallen is dat ook geen probleem: als het verhaal voldoende weet te ontroeren heb je daar genoeg aan. Maar in sommige gevallen maken illustraties een verhaal nog mooier, helpt het het verhaal nog steviger neer te zetten.

Dat geldt ook voor het verhaal ‘De vrouw en zijn hoofd’ dat mij wist te ontroeren. ‘De vrouw en zijn hoofd’ lijkt op een prentenboek, maar is niet voor kinderen bedoeld. Het  bevindt zich in dat grijze gebied tussen jongerenliteratuur en volwassen literatuur. Zeker te lezen voor jongeren in het voortgezet onderwijs, maar het is de vraag of ze de thematiek en de subtiele humor direct begrijpen. Dit is een mooi boek om in de klas te lezen: dun genoeg om er redelijk snel doorheen te kunnen gaan en uitdagend genoeg om er met elkaar over in gesprek te gaan.

Dit dunne boekje gaat over een man en vrouw die naar de dokter gaan. Het lichaam van de man werkt niet meer, maar zijn hoofd nog wel. De dokter en de man en vrouw maken een nogal rigoureuze keus: het lichaam van de man laten ze achter, het hoofd gaat mee naar huis. Dat is niet altijd even makkelijk, alleen maar een hoofd zijn, maar tegelijkertijd brengt het de man en de vrouw ook veel.

Ik kan niet zo goed benoemen waarom het verhaal mij zo raakte. Ik denk dat het te maken heeft met de onuitgesproken verbinding die de man en de vrouw met elkaar hebben. Het verhaal laat zien dat er met alleen een hoofd zoveel is dat men kan missen, maar dat hetgeen nog over is, het hoofd, voldoende is.

Ook heb ik genoten van de subtiele humor in het boek. Zo legt de vrouw het hoofd regelmatig even weg tijdens het stofzuigen en raakt het vervolgens kwijt. En zoon spreekt na een bezoek aan zijn ouders uit: ‘Nu ben je echt het hoofd van de familie’. En ook later laat hij van zich horen. Hij schikt zich, lijkt niet eens geschokt te zijn. Het leven is anders, maar tegelijkertijd ook helemaal niet. Het vindt zijn loop weer. En dan blijkt de vrouw gebreken te krijgen. Niet aan lijf, wel aan hoofd. Ook dat heeft gevolgen, maar ook dan blijkt maar weer dat man en vrouw het uitstekend met elkaar redden.

De illustraties van Ingrid Godon zijn liefdevol en ingetogen. Ook hierbij geldt dat het niet automatisch aansprekend is voor jongeren, maar dat het veel meer in zich heeft als je de ruimte neemt er met elkaar naar te kijken. Kunst en literatuur komen hier op een prachtige manier samen.

‘De vrouw en zijn hoofd’ is een verhaal dat kijkt naar het positieve, naar hetgeen je nog wel hebt als het aanlokkelijk is om te kijken naar dat wat je verloren bent. Het is de vraag op welke manier jongeren naar dit verhaal kijken. Kunnen ze voorbij het in eerste instantie absurde verhaal kijken en zien waar het verhaal daadwerkelijk om draait of is dat nog erg moeilijk voor ze?

Schrijver: Benny Lindelauf
Illustrator: Ingrid Godon
Uitgeverij: Querido