De wonderverteller
Sommige acteurs leven zich zo in in hun rol dat ze veranderen in het uiteindelijke personage. Er is zelfs een naam voor: method acting. Het doel hiervan is om de rol die je vertolkt zo geloofwaardig mogelijk over te brengen. Door de persoon te worden in plaats van de persoon te spelen, kun je inderdaad bereiken dat je een personage levensecht overbrengt op de kijker.
Ook in de boekenwereld lijkt het me dat auteurs hier wel eens mee te maken hebben. Ze hoeven natuurlijk niet zelf de persoon te worden, maar ik kan me zo voorstellen dat ze zich zo inleven in hun personage dat het leven uit het boek en het ‘echte’ leven in elkaar overlopen. Misschien dromen de schrijvers over hun personages of willen ze ’s avonds aan tafel net zo graag vertellen over hun karakters als over vrienden die ze die dag op straat zijn tegengekomen en met wie ze een praatje hebben gemaakt. De personages laten iets onuitwisbaars achter bij de schrijver.
Ergens lijkt het me ook logisch dat je altijd iets van jezelf achterlaat in een boek, wat in mijn ogen eigenlijk ook een vorm van method acting is. Misschien kunnen we er beter de term method writing voor gebruiken, die na een zoektocht op het wereldwijde web daadwerkelijk blijkt te bestaan.
Hoe ik bij deze gedachten kom? Nou, die ontstonden tijdens het lezen van het boek ‘De wonderverteller’, het nieuwste werk van Lida Dijkstra waarin ze vertelt over het leven van Marco Polo. Het verhaal speelt zich af in Genua in 1298 en weesmeisje Topina is schoonmaakster in een gevangenis. Een van de gevangenen is Marco Polo. Hij heeft de hele wereld gezien en elke dag komen er mensen naar zijn cel om te luisteren naar de verhalen die hij te vertellen heeft.
Marco Polo wordt het echter zat om zijn verhalen te vertellen en Topina bedenkt een plan: elke dag laat zij in het geheim een medegevangene naar zijn cel komen en alle verhalen opschrijven. Terwijl Polo nog eenmaal vertelt, luistert het meisje. Nog nooit eerder heeft zij haar stad verlaten en de wereld waarover deze wonderlijke ontdekkingsreiziger vertelt klinkt groots en meeslepend. Langzaam komt er een verlangen naar meer en anders.
Als lezer word je niet alleen meegenomen in de verhalen van Marco Polo, maar ben je ook onderdeel van het leven van Topina. De verhalen van Polo zijn geweldig om te lezen, want wat heeft hij ontzettend veel meegemaakt en wat weet Dijkstra het mooi te vertellen. Saai is het geen enkel moment. En toch is het lastig te zeggen wat meer indruk maakt. Want alhoewel Topina nog maar weinig van de wereld heeft gezien, toch is zij misschien nog wel dapperder dan de ontdekkingsreiziger. Door naar de verhalen van Marco Polo te luisteren, groeit ze boven zichzelf uit.
De naam Topina krijgt ze van Marco Polo en in het begin vindt ze die naam goed passen omdat het ‘grijs en onopvallend’ betekent, maar naarmate het verhaal vordert wordt het meer en meer een geuzennaam. Ik vind het een prachtige vondst van Dijkstra, want van een muis heb je niet gauw grote verwachtingen, maar snel en spitsvondig als ze zijn kunnen ze toch verrassen.
Lida Dijkstra trakteert ons op twee mooie vertellingen die moeiteloos in elkaar overlopen. Op het moment dat Marco Polo begint met vertellen lijkt het net of we erbij zitten in de cel, maar als Topina ’s avonds over straat sluipt om geheime zaken te regelen, lijkt het net of je vlak achter haar loopt.
De illustraties van Djenné Fila zijn zoals altijd feilloos en zorgen ervoor dat je nog meer onderdeel wordt van het verhaal door alles zo passend bij de sfeer van het verhaal uit te beelden. Naast de prachtige paginavullende pagina’s komen we ook kleinere, maar o zo mooie tekeningetjes tegen: de dieren waarover Marco Polo vertelt en die Topina verzamelt, waardoor haar wereld nog meer vorm en kleur krijgt. Het is een lief klein apart verhaallijntje dat door het hele verhaal heen verweven is.
‘De wonderverteller’ laat zien dat verhalen er daadwerkelijk toedoen, dat het vertellen van verhalen en het luisteren ernaar echt voor verandering kan zorgen. Niet alleen bij de schrijver en bij Topina, maar ook bij mij als lezer: een bevestiging dat mijn reis zo groots en avontuurlijk mag worden als ik zelf kan bedenken.
Schrijver: Lida Dijkstra
Illustrator: Djenné Fila
Uitgeverij: Luitingh-Sijthoff
Lees ook: