Jij bent het einde
Zeventien jaar geleden vierde ik de jaarwisseling bij vrienden van ons in Rotterdam. Om twaalf uur stond ik op een balkon en kon ik uitkijken over de stad. Er was prachtig vuurwerk en ik zag een stad die feestvierde. Allemaal mensen die bezig waren met een nieuw begin. Ikzelf was meer bezig met het einde. Mijn vader was ernstig ziek en ik wist dat het niet lang meer zou duren voor hij zou komen te overlijden.
Het zorgde ervoor dat ik heel wat jaren daarna ook nog veel te veel bezig was met een bepaald soort einde, waardoor ik bij tijd en wijle wel eens vergat om te kijken naar wat er dichtbij me allemaal gebeurde. Soms is de uitdaging om niet alleen je blik te richten op dat wat buiten je bereik is, datgene wat je niet kent en je dus angst aanjaagt, maar om dichtbij jezelf te blijven om te zien wat je na aan het hart ligt. Soms is geluk is namelijk al binnen je bereik, zonder dat je ernaar hoeft te zoeken.
Aya zegt in het boek ‘Jij bent het einde’ tegen Zain: ‘Jij bent het einde’. Zain vraagt zich af waar dat einde dan is en gaat ernaar op zoek. Hij belooft naar Aya te zwaaien als hij eenmaal bij het einde is aangekomen, maar telkens als hij denkt er te zijn volgt er toch weer wat nieuws. Hij volgt de wolken, hij volgt de zee en ziet het einde van een mensenleven, maar dat alles is niet het einde wat Zain zoekt. Zal het hem lukken het einde te vinden zodat hij naar Aya kan zwaaien?
Tom Marien weet in poëtische taal een zoektocht op touw te zetten naar dat einde. Want wat is het einde precies? Is het het einde van de wereld? Het einde van een mensenleven? Dat alles heeft Ayay niet gezegd, alleen maar ‘jij bent het einde’. Zain is zo bezig met het einde zoeken voor Aya dat hij Aya zelf uit het oog verliest en al het andere.
Veel antwoorden geeft het boek niet, maar dat is juist het mooie van het verhaal. Het biedt veel mogelijkheden om met elkaar in gesprek te gaan. Wat is het einde volgens het kind met wie je het leest? Kun je ooit bij dat einde aankomen? En wat bedoelde Aya eigenlijk met die zin? Waarom gaat Zain naar het einde toe? Kan hij niet gewoon beter bij Aya blijven? Ik merk dat ik terwijl ik dit opschrijf ook nog veel vragen heb. Het is lezen en herlezen en vervolgens nog steeds de antwoorden niet weten en ook dat is goed.
Penelope Deltour heeft de illustraties gemaakt bij dit boek. In dromerige tekeningen weet ze de zoektocht van Zain feilloos neer te zetten. In combinatie met de in potlood geschreven tekst is het geheel ingetogen, wellicht zelfs dromerig, alsof de wolken de weg wijzen in dit boek.
Die wolken komen ook terug in de muziek die is geschreven bij dit boek. In het lied ‘Bericht aan de bewolking’, geschreven door Tom Marien en Joey Brocken, volgen we de wolken die allerhande gedaanten aannemen. Het geheel van beeld, tekst en lied maken van ‘Jij bent het einde’ een prachtige beleving die kinderen meeneemt in hun reis naar het einde, wat en waar dat ook moge zijn.