Een tijdje geleden was ieder boek dat ik las raak. Het ene na het andere boek maakte indruk op me. Aan het einde van die reeks goede boeken kwam ‘Windstil’, het debuut van Saskia Eelman. Omdat ik logischerwijs nog niet eerder werk van haar had gelezen, was ik nieuwsgierig of ook dit boek zou passen in de reeks indrukwekkende werken. En ja hoor, na de eerste paar pagina’s wist ik het al: ook dit boek imponeert.

‘Windstil’ gaat over Jonas. Hij verhuist naar het eiland waar zijn vader vroeger is opgegroeid. Daarvoor moet hij afscheid nemen van zijn enige en allerbeste vriend Boris. Jonas is geen makkelijke prater en hij vindt het spannend of het hem lukt op het eiland nieuwe vrienden te maken. De vraag is alleen of Jonas de woorden wel nodig heeft om nieuwe vriendschappen te sluiten.

Wat zo mooi is aan dit boek is de samenhang van alles. Het verstilde en het ruige van het eiland in combinatie met het zachte van Jonas en het harde van Jonas’ vader. Zonder woorden wordt duidelijk hoe de verhoudingen liggen tussen Jonas en hem. Want Jonas is al stil, maar van zijn vader wordt hij nog stiller. Dat komt niet omdat hij fysiek mishandeld wordt, maar veel meer door het zwijgen dat in alle stilte constant aanwezig is. Wat tevens bijdraagt aan die goede samenhang, zijn de prachtige illustraties van Charlotte Peys die het eiland zo goed in beeld weet te brengen. Haar werk sluit naadloos aan op het werk van Eelman.

De vriendschap die ontstaat tussen Jonas en een oude man die op het eiland woont is bijzonder. Ook die persoon is dreigend, maar heeft tegelijkertijd iets kwetsbaars over zich. Dat komt misschien ook doordat de oude man stottert, net als Jonas doet. Als lezer voel je dat er iets speelt tussen Jonas en de man. Een band die niet wordt uitgesproken en toch aanwezig is. Ook dat weet Eelman heel goed te vangen in taal en in niet aanwezige taal.

Als ik teruglees wat ik heb geschreven, klinkt het verhaal nogal zwaar. Dat is deels misschien ook wel zo: het geheim van Jonas’ vader, het slechte zelfbeeld dat Jonas van zichzelf heeft en de niet zichtbare dreiging die soms van de pagina’s afspat. En toch zijn er ook heel wat lichtpuntjes, waaronder de frisse vriendschap die Jonas sluit met Maartje. Jonas heeft geen woorden nodig om vrienden met haar te worden. Maartje vult alle stilte die er is op met haar vrolijkheid. En ook Boris, Jonas’ beste vriend, blijft aanwezig in het verhaal: vertrouwd en vriendelijk. Met z’n drieën vormen ze een prachtige groep.

Saskia Eelman schrijft op haar website dat ze van verhalen houdt die dicht op de huid van de hoofdpersoon zitten en waarbij de ontroering ligt in het gewone, alledaagse leven. Beide aspecten heeft ze weten te bereiken met ‘Windstil’. Wat een prachtig debuut. Ik kijk uit naar meer verstild werk van Eelman.

Schrijver: Saskia Eelman
Illustrator: Charlotte Peys
Uitgeverij: Lannoo

Lees ook:

We moeten je iets vertellen

De flat aan het einde van de wereld