Zeemeermeisje
Soms lees ik een boek en kan ik dat boek niet zo snel koppelen aan mijn eigen ervaringen, herinneringen of gevoel. Dat betekent echter niet dat ik er niet van kan genieten, want boeken lezen is niet alleen het kijken in een spiegel, maar ook het door een raam kijken: andere werelden ontdekken.
Toen ik het boek ‘Zeemeermeisje’ van Jowi Schmitz las, had ik niet veel persoonlijke raakvlakken, maar toch raakte het boek zelf me zeker wel. Zoekend naar achtergrondinformatie kwam ik uit op de website van Jowi Schmitz waar zij precies wist te omschrijven wat ik voelde:
‘(Zeemeermeisje is…) Een zacht verhaal denk ik, zonder haakjes, zonder ‘ik heb het allemaal zelf meegemaakt’. Hoewel ik het huis van Huda gebruikte en het dak van café het Loosje. En de boot naar Schotland, en nou ja, eigenlijk heb ik het wèl meegemaakt, allemaal. Omdat ze me meenam, Miki.’
En eigenlijk is dat precies wat er gebeurde. Miki nam niet alleen de schrijver mee, maar ook mij en vast ook heel veel andere lezers die in dit boek kennismaken met Miki.
Miki moet met haar vader mee naar Amsterdam. Haar moeder wil op reis om zichzelf te ontdekken en Miki vindt dat verschrikkelijk, net zoals ze het verschrikkelijk vindt om vanuit Dedemsvaart opeens naar die grote hoofdstad te moeten gaan. In het appartement waar ze met haar vader verblijft, woont een oude vrouw, Chris. Eigenlijk woont Chris niet in, maar op het appartement. Miki leert de vrouw kennen en krijgt een band met haar. Ze merkt dat Chris haar hulp nodig heeft. Miki besluit in het diepe te springen en Chris te helpen waar nodig. Zo komt ze tot inzichten die ze anders nooit had verkregen.
Bij volwassenen is het genre coming of age al vrij bekend: een hoofdpersoon wordt gevolgd vanaf de tienerjaren tot volwassenheid en diegene maakt een ontwikkeling door. Ze leren zichzelf en de maatschappij beter kennen. Alhoewel we Miki niet zo’n lange periode volgen, maakt zij zeker een ontwikkeling door in de zomer die we met haar mee mogen beleven. Eigenlijk is het een soort mini-coming of age. Zou je dat zo mogen zeggen?
Waar Miki in het begin soms nog wat star en eenkennig is, weet Chris haar hart te openen. Miki verandert en dat doet van alles met haar, maar ook met het verhaal. Door Miki’s verandering breekt het verhaal open en krijgt het meer vaart en meer gevoel: ik kon niet meer stoppen met lezen.
Jowi Schmitz schrijft mooi. Sommige zinnen herlas ik, omdat het me nieuwe inzichten bracht of omdat de zinnen het gewoon waard waren om nog eens te lezen. Ik maakte een klein ezelsoortje op pagina 120, omdat daar zo’n ontzettend kloppende redenatie stond:
‘Hij (de vader van Miki) praat door alles heen wat stil is. Dan kun je toch niet meer denken! Dan zié je toch niks?!’
In een ander blog op haar website schrijft Jowi Schmitz dat ‘Zeemeermeisje’ een boek is voor de leeftijd van 9-99 en dat dit bij meer boeken zou moeten worden aangegeven: geen kinder-, maar een familieboek. Dat is ‘Zeemeermeisje’ inderdaad. Een verhaal voor families om met elkaar te lezen en daarna met elkaar over door te praten.