Recensie Young Adult de paardenjongens Johan Ehn
15+ Boeken Dagopening Liefde Verlies Vriendschap Young Adult

De paardenjongens

Soms heb je fragmenten in een boek die recht bij je binnenkomen. Zo ook bij het lezen van het boek ‘De Paardenjongens’. Het kwam bij me binnen, omdat ik het boek net na de verkiezingen las en geschokt was door de uitslagen. Tegelijkertijd was ik geïntrigeerd door het gegeven dat kleine aanpassingen in taal van politici tot een totaal onverwachte uitkomst kunnen leiden.

Wellicht moet ik wel eerst het tijdsbeeld aangeven alvorens ik het fragment met jullie deel. Het verhaal speelt zich namelijk deels af in de jaren ’30 in Berlijn waar Hitler op dat moment de macht grijpt en het leven daardoor voor veel mensen in een rap tempo verandert. Zo ook voor Janek en Sasha, twee circusartiesten die samen zijn opgegroeid in een kindertehuis en van daaruit in een circus zijn terechtgekomen. Ze ontdekken net wat ze voor elkaar voelen en dat is in het licht van die eerder genoemde veranderingen erg ingewikkeld.

Het verhaal speelt zich tevens af in het heden in Stockholm, waar Anton na zijn examens een baantje krijgt in de thuiszorg. Met regelmaat komt hij bij een zonderlinge oude man thuis. De man leeft in zijn keuken en praat niet. Anton en hij ontwikkelen echter een vorm van communiceren waardoor ze elkaar leren begrijpen. De oude man heet Alexander Kovac en naarmate Anton vaker bij hem thuiskomt, komt hij ook meer over hem te weten. Zo vindt hij oude foto’s van paarden en circusartiesten en vindt hij tevens een brief van de Gestapo. Wat heeft Alexander Kovac allemaal meegemaakt?

‘Ze (de mensen) vinden het fijn dat hij (Hitler) klare taal spreekt, dat hij zegt waar het op staat. Dat Hitler zijn woede niet onder stoelen of banken steekt. Hij is boos dat Duitsland werd verraden toen het vredesverdrag werd geschreven na de oorlog. Boos omdat ‘de echte Duitsers’ het niet verdienen als honden behandeld te worden. Sasha hoort mensen in cafés of in winkels zeggen dat ze vinden dat de nationaalsocialisten best goede ideeën hebben. En veel van hun bekenden zijn van mening dat het harde klimaat op dit moment maar kinderziektes zijn en dat het binnenkort wel weer bedaart.’

Bovenstaand fragment is een beschrijving in het boek waarin verteld werd hoe mensen in Duitsland over Hitler dachten en spraken. We weten allemaal waar zijn macht toe geleid heeft. Ook de schrijver, Johan Ehn, weet een rake parallel te maken met het huidige politieke beeld in Zweden alwaar in 2022 een extreemrechtse partij de verkiezingen heeft gewonnen. In het boek worden Anton, die homoseksueel is, en zijn geliefde aangesproken door een extreemrechts politiek personage. Hij vraagt om hun politieke steun, aangezien zijn partij tegen moslims is en moslims, volgens die persoon, automatisch tegen homoseksuelen zijn. Anton en Peter gaan hier niet op in, maar zijn hier wel door geschokt.

Zo weet ‘De paardenjongens’ op ingenieuze wijze het oude beeld met het nieuwe te verweven, maar ook de verbinding tussen fictie en realiteit te leggen. Het is echter niet het enige waar het boek om draait. Naarmate het boek vordert, begin je als lezer vermoedens te krijgen wie Alexander Kovac is en wat zijn rol is in het verhaal. Anton laat niet los en gaat op onderzoek uit. Soms voelt dat wat ongemakkelijk: is het echt de bedoeling dat hij snuffelt in Alexanders spullen? Toch levert het neuzen hem heel wat informatie op én ontstaat er een bijzondere band tussen beide hoofdpersonen.

Het leven van Sasha en Janek is een verhaal dat je moet blijven lezen. Ze maken zo veel mee met elkaar en als lezer voel je hoe ze met elkaar vergroeid zijn, maar tegelijkertijd ook hoe ze worstelen met hun herkomst, hun liefde voor elkaar en hun geaardheid, ieder op hun eigen manier. Dat zorgt uiteindelijk voor verwijdering en dat is hartverscheurend om te lezen.

De afwisseling van perspectieven in dit verhaal maakt dat het, ondanks de vele aantal pagina’s, leest als een trein. En het verhaal raakt. ‘De paardenjongens’ is een van de meest indrukwekkende en indringende Young Adults die ik ooit gelezen heb.


Schrijver: Johan Ehn
Vertaler: Mijke Hadewey van Leersum
Uitgeverij: Pelckmans


2 gedachten over “De paardenjongens

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *