Ik kan niet zeggen dat in ons gezin verhalen van generatie op generatie zijn doorgegeven. Wellicht ken ik wat verhalen uit mijn opa’s en oma’s jeugd, maar daar houdt het eerlijk gezegd mee op. Bij het doorbladeren van oude foto’s kom ik echter wel steevast een foto tegen van mijn overgrootmoeder en -vader van mijn moeders kant: opa en oma Brouwer.

Op de foto is een vrouw te zien met haar armen over elkaar die zich niet laat vertellen wat ze moet doen. Ze ziet er zeer zelfbewust uit. Mijn overgrootvader valt er eigenlijk een beetje bij in het niet. Ik kan me zijn blik niet eens herinneren. Het is vooral mijn overgrootmoeder die het beeld in beslag neemt met haar strenge blik. Eigenlijk is het jammer dat ik zo weinig van hen weet. Ik zou nog een stapeltje andere overgrootvaders en -moeders moeten hebben gehad. Tijd om het eens na te vragen bij mijn moeder voor meer informatie en mooie verhalen over hen.

Want dat verhalen over je familie mooi en ook reuze interessant kunnen zijn, blijkt maar weer uit het boek ‘De reis van Manie Schaafijs’ van Zindzi Zevenbergen en Hedy Tjin. Zindzi Zevenbergen heeft in dat boek het verhaal van de overgrootvader van Hedy Tjin opgetekend. 

Francisco verlaat al op jonge leeftijd het eiland Madeira om ergens anders geluk en werk te kunnen vinden. Hij verstopt zich op een boot die naar Zuid-Amerika afreist en komt uiteindelijk in Brazilië terecht. Na daar een tijd keihard gewerkt te hebben, maakt hij de overtocht naar Suriname. Daar vindt hij werk en de liefde, maar het is nog altijd niet makkelijk om rond te komen en zijn gezin te onderhouden. Als hij op het eiland Trinidad schaafijs ontdekt, besluit hij dat ijs te gaan verkopen in Suriname. Dat zorgt voor een grote verandering.

Dacht je dat je alles al wel eens gelezen, gehoord of gezien had in de Nederlandse kinderliteratuur en dat alle verhalen al wel eens verteld zijn? Dan is het nu tijd je mening daarover te herzien. ‘De reis van Manie Schaafijs’ is origineel in tekst, beeld en verhaal. Fictie, non-fictie en graphic novel raken gedurende het verhaal steeds meer met elkaar versmolten wat ervoor zorgt dat je een rijk verhaal krijgt waar je van leert en tegelijkertijd van smult.

Zindzi vertelt het verhaal vanuit de familie van Hedy die met elkaar op Koninginnedag over straat loopt. Maatje, de oma van Hedy, vertelt het verhaal van Francisco, maar alle familieleden bemoeien zich constant met het verhaal dat oma vertelt. Die conversaties van de familie zijn weergegeven in tekstwolkjes waardoor het gesprek echt voor je gaat leven. Het gekibbel van de familie is heerlijk om te lezen. Kleine steekjes onder water, grapjes onderling: menigmaal moest ik grinniken om de gesprekken die plaatsvonden.

Als Maatje vertelt over Francisco is dat weergegeven in gewone zwarte tekst. Al vanaf het eerste begin wil je weten hoe het hem verloopt. Al hangend aan een touw aan een boot trekt hij direct de aandacht en dat weet hij tot het einde van het verhaal vast te houden. Francisco, oftewel Manie Schaafijs, is een man die keihard werkt om zijn doel te bereiken en je hoopt dan ook dat het hem lukt.

Tussen het verhaal van Manie Schaafijs door wordt er allerhande informatie gegeven. In een prachtige roze kleur leren we van alles over Brazilië, Suriname, ijs, schaafijs en nog veel meer. In het begin was ik bang dat het verwarrend zou zijn: al die teksten die door elkaar lopen, maar niets is minder waar. Het is een vloeiend geheel geworden dat heel soepel leest.

En dan zijn er natuurlijk nog de illustraties van Hedy Tjin. Zoals altijd weet ze met al die schitterende kleuren de mooiste tekeningen te maken. Ze weet de emoties op de gezichten zó goed te vangen, dat je direct het karakter van een personage kan zien door de illustratie heen. Ik ben dol op haar werk.

‘De reis van Manie Schaafijs’ is een verhaal dat iedereen zeker moet lezen. Een favoriet stuk kan ik niet benoemen, maar ik heb met volle teugen genoten van het einde waarin alles misschien net weer iets anders lijkt te zijn dan het eerder leek.

---

Schrijver: Zindzi Zevenbergen
Illustrator: Hedy Tjin
Uitgeverij: De Harmonie

---