Fietsen door een leeg huis
‘In Nederland wordt een asielcrisis ervaren’ zijn de woorden waarmee minister Faber en minister-president Schoof via het staatsnoodrecht een asielcrisis wilden uitroepen. In de daarbij horende toespraak van onze minister-president wist hij ook nog te benoemen dat problemen rondom het woningtekort, zorg en onderwijs állemaal te herleiden zijn naar de zogenoemde asielcrisis om vervolgens zijn eigen woorden af te zwakken. Maar bij het voor de eerste keer uitspreken van deze woorden is het kwaad al geschied. Dat blijft hangen en zorgt ervoor dat het beeld dat er is van vluchtelingen die in grote getale naar ons land zouden komen en alles over zouden nemen blijft bestaan bij een heel groot aantal inwoners van Nederland.
Een onterecht beeld overigens. Deze week las ik een artikel in het Algemeen Dagblad waarin staat dat er juist steeds minder vluchtelingen naar Nederland komen met de correcte getallen erbij: afgelopen maand duizend minder aanvragen dan vier jaar geleden. Feit blijft echter dat de vluchtelingen die hier wonen en proberen een nieuwe toekomst op te bouwen hopeloos vastlopen in een systeem dat helemaal verkeerd is. Sommige vluchtelingen zitten jarenlang uitzichtloos te wachten in de opvang en kunnen geen kant op. Ze verliezen alle hoop: terug naar huis kunnen ze niet, veel te gevaarlijk. Hier een leven opbouwen wordt ze ook onmogelijk gemaakt. Geen asielcrisis, maar een opvangcrisis en dáár zou iets aan gedaan moeten worden.
Ook in het boek ‘Fietsen door een leeg huis’ laat auteur Robert van Dijk zien hoe het is om in een asielzoekerscentrum te wonen. Teus en Rayan worden vrienden. Rayan en zijn gezin hebben eindelijk een woning toegekend gekregen, het oude huis van Teus. Rayan woont er echter nog niet en Teus mag een keer met Rayan mee naar zijn huidige woonplek, een azc. Daar komt hij erachter hoe erbarmelijk de situatie is. Rayan en Teus worden vrienden, maar daar zijn de ouders van Teus het niet mee eens. Ze verbieden Teus om Rayan nog te ontmoeten, maar daar gaat Teus niet mee akkoord. Hij besluit in de nacht naar buiten te sluipen om Rayan alsnog te kunnen zien.
‘Fietsen door een leeg huis’ is geen vrolijk verhaal. Rayan is vluchteling, heeft een moeilijk leven achter de rug en heeft, door een ziekte, ook nog eens geen toekomstperspectief. Dat is zware kost voor de lezer, maar tegelijkertijd treedt Rayan de wereld tegemoet met een soort lichtheid waar heel wat mensen nog wat van zouden kunnen leren. Teus is een tikkeltje naïef en heeft ontzettend veel heimwee naar zijn vroegere leven in zijn vorige woning. Hij voelt zich eenzaam op zijn nieuwe plek en Rayan is er op precies het juiste moment op de juiste plek. De vriendschap die vervolgens tussen hen ontstaat is bijzonder. Twee zulke verschillende levens vinden elkaar.
Dit boek laat precies zien hoe moeilijk het is om je staande te houden in een land waar je niet vandaan komt. Waar een ervaren asielcrisis boven de daadwerkelijke feiten worden geplaatst en waarbij ouders hun keuzes baseren op angst in plaats van kennis. Nee, dit boek is niet vermakelijk om te lezen en misschien is het soms wel eens te zwaar qua thematiek. Maar tegelijkertijd maakt dit boek het mogelijk om met elkaar in gesprek te gaan over dit ingewikkelde onderwerp, laat het een kant van het verhaal zien die niet vaak genoeg belicht kan worden en is de vriendschap tussen Rayan en Teus ook gewoon ontroerend. Lezen dus, is mijn advies.
Schrijver: Robert van Dijk
Illustrator: Khattar Shaheen
Uitgeverij: Leopold
Lees ook: