Gelukkig tegen de wereld
Soms word ik wel eens wakker en dan heb ik ontzettend fijn gedroomd. Door de dag heen kan ik dan zomaar verlangen naar het leven dat ik in die droom had, ook al bestaat die wereld niet eens. In het Portugees heb je een woord voor dat verlangen naar iets wat niet bestaat of niet kan bestaan, namelijk Saudade. Het is een prachtig woord dat dat onbereikbare verlangens goed weet te vangen. Zo’n woord dat niet bestaat voor een bepaald concept heet ook wel een taalleemte. Voor ik dit stuk ging schrijven heb ik lang gezocht naar een woord in een andere taal dat gebruikt wordt voor het helemaal opgaan in een boek, het op geen enkele manier weg kunnen leggen. Ik heb het helaas niet kunnen vinden.
Dat niet kunnen wegleggen van een boek, het in één ruk uit willen lezen, gebeurde ook bij het boek ‘Gelukkig tegen de wereld’. Het is het tweede deel in een serie met daarin het verhaal van Gioia. In het eerste deel ‘De bijzondere woorden van Gioia’ maken we kennis met Gioia en haar wereld en de mensen die daar deel van uitmaken. In dit tweede deel lezen we over Gioia die zich helemaal alleen voelt. Ze wil haar vriendje niet meer zien, haar beste vriendin kan ze niet meer vertrouwen en zelfs haar docent filosofie heeft Gioia keihard in de steek gelaten. De enige die er nog voor haar lijkt te zijn is iemand die haar belt en vervolgens zwijgt. Dat klinkt niet al te best, maar Gioia vindt het niet vervelend en stort haar hart uit bij deze mysterieuze persoon.
Enrico Galiano is naast schrijver ook docent op een middelbare school en lijkt te weten wat leerlingen nodig hebben. Het boek bevat ontzettend veel wijze lessen die worden meegegeven door meneer Bove, de filosofiedocent. Ontzettend mooi is het voorbeeld waarin hij de leerlingen vraagt een bal naar de bodem van een emmer te duwen die vol zit met water, maar waarbij geen water verspild mag worden. Het blijkt een ondoenlijke taak. Óf het water gaat over de rand óf je kunt je alleen maar focussen op het op de bodem houden van die bal. Het is een prachtige metafoor voor het onderdrukken van je emoties:
‘Allemaal hebben we zo’n bal vanbinnen, niet vol lucht maar vol oersterke impulsen, verlangens, hoop, haat, wraakgevoelens, spijt (…) en de idiootste fout die je in je leven kunt maken is om al die dingen naar de onzichtbare bodem van je hart te laten zinken, te denken dat je je kunt bevrijden van je diepste zelf door het te maskeren, te verstoppen, te doen alsof je iemand bent die je niet bent, te voelen wat je niet voelt, want op een dag, vroeg of laat zal die bal vol leven ontploffen en hoe harder je hem omlaag hebt geduwd, net als die bal van zojuist, hoe harder en destructiever hij naar buiten komt, en hij wordt je ergste vijand.’
Zo staat dit boek vol wijsheden die ervoor zorgen dat je je eigen leven gaat overdenken. Het boek laat zo mooi zien dat de wereld niet altijd zo is zoals je zelf denkt dat die is. Keer niet in jezelf, maar praat over wat je dwarszit en dan zul je zien dat alles anders is dan het in eerste instantie leek te zijn.
Wat ook zo fijn is aan dit boek, is dat het vol staat met taalleemtes. Gioia verzamelt deze woorden en weet iedere keer een woord te vinden dat passend is bij een bepaald concept, bij een bepaalde situatie. En dat is wat ik vooral zo prachtig vind aan deze verhalen: Enrico Galiano is een ware woordenkunstenaar die je weet te raken met schitterende metaforen, prachtige taalleemtes en herkenbare gevoelens. Sommige fragmenten zijn door die combinatie wellicht wat hoogdravend, maar in dit boek past het, mag het en stoort het niet.
‘Gelukkig tegen de wereld’ is een prachtig boek voor jongeren en anderen die zichzelf soms even kwijt zijn en moeite hebben om zichzelf weer te vinden. En het mooiste woord? Dat was nog best moeilijk, maar ik kies denk ik voor neach-gaoil. Het is een Gaelisch woord voor de persoon die in je hart woont.
Eén gedachte over “Gelukkig tegen de wereld”