Mijn moeder is een dekbed
Een klein gebaar van een juf of meester kan je je hele leven lang bijblijven. Zo kan ik me nog heel goed herinneren dat ik in groep 5 zat en mijn zus net was overleden. Ik zat op een nogal christelijke school en we zongen daar vaak liedjes die aan het geloof gerelateerd waren. Met één lied had ik bijzonder veel moeite. Het ging over de dood en het leven daarna. Het maakte me boos en verdrietig en de juf wist dat. Op een dag werd het lied toch gezongen. De juf keek naar me, gaf me een knipoog en een snoepje.
Als ik het zo opschrijf, klinkt het als bijna niks, maar ik voelde me getroost door wat ze deed, zonder woorden. Het gaf me genoeg om het te kunnen doorstaan. Ik ben het dan ook nooit vergeten. Dat is de kracht van juffen of meesters. Als het thuis zwaar is, kunnen zij er zijn voor de kinderen die dat nodig hebben. Soms niet eens in de vorm van gesprekken of rake woorden, maar door er gewoon te zijn.
In het boek ‘Mijn moeder is een dekbed’ is er ook zo’n juf die op de achtergrond precies het juiste weet te doen. Adam zijn moeder is namelijk een dekbed geworden sinds ze een bepaald soort enveloppen krijgt. Ook wordt de koelkast steeds leger, past Adam zijn schoenen niet meer en is er geen geld meer voor nieuwe en krijgt hij geen zakgeld meer. Ook op school gaat het niet zo goed met Adam. Hij durft zijn beste vriendin Maysa niet te vertellen over zijn problemen thuis wat ervoor zorgt dat er afstand tussen hen ontstaat. En dan krijgt Adam ook nog eens de hoofdrol in de eindmusical van school. Daar zit hij echt helemaal niet op te wachten.
Lysette van Geel weet door middel van dit boek kinderen die in armoede leven een gezicht te geven. Als je zelf niet in armoede leeft, kan het makkelijk oordelen zijn over mensen die het moeilijk hebben vanwege geldgebrek, maar het probleem is veel groter dan dat. Dat blijkt ook uit andere boeken die over ditzelfde onderwerp gaan. Ook hier komt Adam in een sociaal isolement terecht. Een heel simpel voorbeeld hiervan is dat zijn hele klas een smartphone heeft, maar hij niet. Dat betekent dat hij niet kan meedoen in de klassenapp en daarom al heel veel voorpret mist voor het kamp dat komen gaat.
Het is verdrietig om te lezen hoe moeder niet uit haar depressie kan komen: er wordt veel gevraagd van Adam en van zijn zusje Nina. Met de laatste centen uit Adams eigen spaarpot worden er noodzakelijke aankopen gedaan, omdat moeder geen idee heeft (of wil hebben) van de benarde situatie waarin ze zitten. Toch neem je haar ook niets kwalijk: wat moet het moeilijk zijn om jezelf te herpakken in zo’n ingewikkelde situatie. Mezelf kennende zou ik dan ook liever een dekbed worden dan in actie komen.
Ook de spanning rondom de enveloppen wordt in dit boek heel goed weergegeven. Het kloppen op de deur door deurwaarders, het gespannen negeren ervan en net doen of ze niet thuis zijn en vervolgens de envelop die onder de deur wordt geschoven op de grote hoop met andere enveloppen leggen. Tijdens het lezen, werd ik plaatsvervangend gespannen voor de roffels die nog zouden gaan komen.
Lysette van Geel is voor dit boek in gesprek gegaan met een jongvolwassene die zelf in armoede is opgegroeid. Haar verhalen werden vertaald naar verschillende situaties in dit boek en dat zorgt ervoor dat het verhaal heel realistisch aanvoelt, ook al is het fictie. Isabel, want zo heet de persoon met wie Van Geel gesproken heeft, geeft twee belangrijke boodschappen mee: ‘je hoeft je niet te schamen, want het is niet jouw schuld’ en ‘het komt wel goed’. Mooie boodschappen die kinderen die boek lezen en hetzelfde ervaren als zij hopelijk ter harte nemen.
Aangezien gemiddeld twee kinderen per klas opgroeien in armoede, hoop ik dat er meer juffen en meesters zijn zoals juf Dana uit dit boek die precies aanvoelen wat deze kinderen (en nog heel veel andere kinderen) nodig hebben: een luisterend oor en er gewoon zijn op het moment dat het nodig is.
Schrijver: Lysette van Geel
Illustrator: Tineke Meirink
Uitgeverij: Volt
Lees ook:
Eén gedachte over “Mijn moeder is een dekbed”